بررسی نشانه‌شناختی مکتب اصفهان در شهرسازی و معماری

author

  • رضوی, سید محمدحسین
Abstract:

در عصر صفوی و با رونق گرفتن هنر و معماری، معماران عصر صفوی کوشیدند تا با حفظ ویژگی­های معماری ایرانی‌، نوآوری‌هایی را در زمینه معماری به انجام برسانند. از جمله این ویژگی­ها می­توان به افزایش بار بصری در تدوین فضای شهری، دادنِ نقش نمادین ‌به بناهای دارای کاربرد همگانی و گسترش ارتفاع بناهای عمومی و بخشیدن بار بصری ویژه به آنها اشاره نمود. در این مقاله به بررسی نشانه شناختی مکتب اصفهان در شهرسازی و معماری پرداخته می شود. روش تحقیق این پژوهش، «توصیفی- تحلیلی» است که با ابزار گرداوری داده مشتمل بر مطالعات کتابخانه­ای بهره برده است. یافته­های تحقیق نشان می­دهد که در عصر صفوی که عصر اعتلای معماری ایران به­شمار می­آید، شیوه اصفهانی، محمل بسیاری از تحولات و نوآوری­ها در معماری ایرانی گشته­است. در این دوران آثار بی­شمار معماری ساخته شده در قالب مجموعه‌ها و تک‌بناها، هریک واجد ارزش­هایی به لحاظ طرح معماری، تزئینات و غیره است و انطباق بسیاری میان معماری و شهرسازی این عصر برقرار است به­گونه­ای که شهر و بنا در ادراکی پیوسته قرارمی­گیرند. معماری مکتب اصفهان، از عقاید عرفانی حاکم بر این عصر بهره جسته و در طرحی دقیقاً پیش بینی شده، ساختاری هماهنگ را تشکیل داده که هر جزء از اجزاء آن، در مجموعه کلان­ترِ شهر، در ارتباطی معنادار با سایر اجزاء قرار می­گیرد به گونه­ای که اجزاء مفهوم خود را از نسبت با کل دریافت کرده و کل نیز در معنای خود وابسته به اجزاء است. این نیز مربوط به روابط همنشینی است که در آن، اهمیت روابط جز به کل را برجسته می­گردد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

مکتب اصفهان در شهرسازی

تشکیل دولت صفوی در قرن دهم هجری (17 میلادی) سبب می گردد تا حیات عقلی شیعی به اوج خود رسد، تشیع اثنی عشری به هویت سیاسی و فرهنگی مستقلی دست یابد و این هویت و شخصیت را به عنوان خمیرمایه فرهنگی همه شئون زندگی پس از خود قرار دهد و زمینه را برای شکفتن آراء حکمی اشراقی ، فلسفی و عملی مهیا سازد. این حکمت در سراسر عصر صفوی در عراق، سوریه و هندوستان ، که پیوندهای بسیار نزدیک با ایران داشتند، رواج یافت ...

full text

نشانه‌شناسی و معنایابی مفاهیم عرفان‌شناختی در معماری و شهرسازی با تلفیق «عرفان اسلامی و رمزگان اِمبرتُو اکُو»؛ موردپژوهی: معماری صفوی مکتب اصفهان

نشانه شناسی و معنایابی مفاهیم عرفانی در معماری و شهرسازی نشان از کاربرد مفاهیم روحانی در کالبد معماری و شهر است که می‌تواند از بستر دیدگاه عرفان اسلامی و یا غرب مورد بررسی قرار گیرد؛ همانطور که در دورانِ صفوی، ارتباط و برهمکنش معنادارِ مضامین عرفان‌شناختی و معنوی با کالبد و ساختار معماری‌ شهری از منظر رویکردی نشانه‌شناختی با سایر عناصر کالبدی معماری شهری در کل مجموعه‌ شهر، نشان از همپیوندی و پیوس...

full text

بازخوانی اندیشه تشبیهی و تنزیهی در کالبد معماری مساجد مکتب اصفهان (مطالعه موردی؛ مسجد امام اصفهان)

باور و اعتقاد چه در شکل­دهی به زندگی و چه نقشی که در جنبه معنوی زندگی انسان­ها ایفا می­کند عاملی اساسی در صورت­بخشی به معماری به شمار می­رود. بدین ترتیب معماری مکان کالبدی اندیشه و باور اعتقادی انسان متعلق به آن می­گردد. در دوره صفویه که امتزاج تفکر شیعی با اندیشه عرفانی به همراه اندیشه فلسفی است مکتب اصفهان را به‌وجود می­آورد که نقش مهمی در آفرینش هنری این دوره داشته‌است. ازآنجایی‌که مساجد (خص...

full text

نشانه شناسی و معنایابی مفاهیم عرفان شناختی در معماری و شهرسازی با تلفیق «عرفان اسلامی و رمزگان اِمبرتُو اکُو»؛ موردپژوهی: معماری صفوی مکتب اصفهان

نشانه شناسی و معنایابی مفاهیم عرفانی در معماری و شهرسازی نشان از کاربرد مفاهیم روحانی در کالبد معماری و شهر است که می تواند از بستر دیدگاه عرفان اسلامی و یا غرب مورد بررسی قرار گیرد؛ همانطور که در دورانِ صفوی، ارتباط و برهمکنش معنادارِ مضامین عرفان شناختی و معنوی با کالبد و ساختار معماری شهری از منظر رویکردی نشانه شناختی با سایر عناصر کالبدی معماری شهری در کل مجموعه شهر، نشان از همپیوندی و پیوستا...

full text

بررسی عملکرد مدیریتی و اجرایی زنان در معماری و شهرسازی

امروزه زنان معمار با آنکه بخش کثیری از جامعه معماری ایران را تشکیل می‌دهند، اما در حوزه‌های پژوهشی، آموزشی، اجرایی و حرفه‌ای، اقتدار لازم را ندارند و سهم شایسته‌ای در عرصه‌های مدیریتی به دست نیاورده‌اند. مدیران و کارفرمایان به علل مختلف از جمله داشتن مسئولیت‌هاى خانوادگى بیشتر، قدرت‌بدنى کمتر و اعتقاد به ناتوانى در نظارت و سرپرستى، زنان را براى حضور در کارگاه‌ها و امور اجرایى نامناسب مى‌دانند و...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 17  issue 50

pages  47- 64

publication date 2018-06

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Keywords

No Keywords

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023